Tất Tần Tật Về Các Điều Khoản Thanh Toán Trong Hợp Đồng Mua Bán

💰 Tất Tần Tật Về Các Điều Khoản Thanh Toán Trong Hợp Đồng Mua Bán – Dễ Hiểu, Dễ Áp Dụng

Thanh toán là phần "xương sống" trong mọi hợp đồng mua bán. Nếu quy định không rõ, dễ xảy ra tranh chấp hoặc thiệt hại cho một trong hai bên. Nhưng đối với người chưa từng đọc hợp đồng chuyên nghiệp, các cụm như “bảo lãnh tạm ứng”, “giữ lại thanh toán”, “thanh toán theo tiến độ”… nghe qua rất khó hiểu.

Bài viết này giúp bạn hiểu rõ các dạng điều khoản thanh toán phổ biến, với cách giải thích đơn giản, ví dụ thực tế, và gợi ý áp dụng – dù bạn là doanh nghiệp nhỏ, chủ thầu hay người mới làm hợp đồng lần đầu.

I. Tạm ứng giá trị hợp đồng

1. Mô tả: Là khoản tiền bên mua trả trước một phần giá trị hợp đồng cho bên bán để bên bán có chi phí thực hiện hợp đồng (sản xuất, mua vật tư…).

2. Các dạng thường gặp:

• Tạm ứng cố định theo tỷ lệ (%): Ví dụ, "Tạm ứng 30% giá trị hợp đồng khi hợp đồng có hiệu lực."
• Tạm ứng có điều kiện: “Tạm ứng 20% trong vòng 15 ngày sau khi bên bán cung cấp thư bảo lãnh tạm ứng.”

3. Giải thích: Thư bảo lãnh tạm ứng: Là cam kết của ngân hàng thay bên bán trả lại khoản tạm ứng nếu bên bán không thực hiện hợp đồng.

4. Áp dụng: Dành cho các hợp đồng mua bán có thời gian chuẩn bị dài, giá trị lớn, hoặc hợp đồng thi công – lắp đặt.

II. Thanh toán theo tiến độ (giai đoạn)

1. Mô tả: Bên mua thanh toán từng phần, tương ứng với từng giai đoạn thực hiện hợp đồng (theo khối lượng, mốc thời gian hoặc sản lượng).

2. Các dạng thường gặp:

• “Thanh toán 40% khi hoàn thành giai đoạn 1; 30% khi hoàn thành giai đoạn 2; 30% còn lại sau nghiệm thu toàn bộ.”
• “Mỗi tháng thanh toán một lần căn cứ vào biên bản nghiệm thu khối lượng.”

3. Áp dụng:

• Dự án thi công xây dựng, cung cấp vật tư theo đợt.
• Hợp đồng dài hạn, giá trị lớn, nhiều đợt giao hàng.

III. Thanh toán 1 lần khi hoàn thành

1. Mô tả: Bên mua chỉ thanh toán toàn bộ giá trị hợp đồng sau khi bên bán hoàn thành toàn bộ nghĩa vụ (giao hàng + chứng từ + hóa đơn hợp lệ).
2. Ví dụ: “Thanh toán 100% trong vòng 10 ngày kể từ khi giao hàng và hóa đơn GTGT hợp lệ.”
3. Áp dụng:

• Mua bán hàng hóa đơn giản, giá trị không lớn.
• Giao hàng trong một đợt.

IV.. Giữ lại thanh toán (Retention)

1. Mô tả: Bên mua giữ lại một phần tiền thanh toán (thường 5–10%) để đảm bảo bên bán thực hiện đúng chất lượng, bảo hành sau giao hàng.
2. Ví dụ: “Giữ lại 5% giá trị hợp đồng trong vòng 12 tháng kể từ ngày nghiệm thu.”
3. Ghi nhớ: Thường chỉ áp dụng nếu không có thư bảo lãnh bảo hành.
4. Áp dụng: Hợp đồng thi công, cung cấp thiết bị có bảo hành dài hạn.

V. Bảo lãnh thực hiện hợp đồng

1. Mô tả: Bên bán cung cấp thư bảo lãnh ngân hàng trị giá 5–10% hợp đồng, đảm bảo sẽ thực hiện đúng các nghĩa vụ (giao hàng, đúng tiến độ, chất lượng…).
2. Thời hạn: Từ khi hợp đồng có hiệu lực đến khi nghiệm thu hoặc hết bảo hành.
3. Ví dụ: “Cung cấp thư bảo lãnh thực hiện hợp đồng trị giá 5% trong vòng 7 ngày từ ngày ký hợp đồng.”
4. Áp dụng: Dự án mua sắm thiết bị, hợp đồng đấu thầu, hợp đồng xây dựng.

VI. Bảo lãnh bảo hành

1. Mô tả: Sau khi giao hàng và nghiệm thu, bên bán phải cung cấp thư bảo lãnh giá trị 5–10%, cam kết thực hiện nghĩa vụ bảo hành trong thời gian quy định (thường 12–36 tháng).
2. Ví dụ: “Bên bán nộp thư bảo lãnh bảo hành trị giá 5%, thời hạn 24 tháng kể từ ngày nghiệm thu.”

VII. Phạt chậm thanh toán & lãi quá hạn

1. Mô tả: Quy định về việc phạt bên chậm thanh toán hoặc tính lãi nếu quá hạn.
2. Ví dụ: “Nếu bên mua thanh toán chậm quá 10 ngày, sẽ bị phạt lãi suất 0.05%/ngày trên số tiền chậm thanh toán.”
3. Lưu ý: Hai bên nên thỏa thuận rõ phương pháp tính lãi, thời điểm bắt đầu tính.

📊 BẢNG TỔNG HỢP ĐIỀU KHOẢN THANH TOÁN PHỔ BIẾN

📢 Kết luận

Dù bạn là doanh nghiệp vừa, nhà cung cấp vật tư, hay người ký hợp đồng lần đầu, việc hiểu rõ các dạng điều khoản thanh toán giúp:

• Tránh rủi ro tài chính
• Đàm phán hợp đồng hiệu quả hơn
• Tạo nền tảng minh bạch và chuyên nghiệp